چگونه گزارش خبری بنویسیم

به‌طور مشارکتی نوشته شده با همکاری Christopher Taylor, PhD

گزارش خبری، شبیه مقاله‌ی خبری است. گزارش خبری، وقایع جریانی را که در حال رخ‌دادن است یا اتفاق افتاده است بیان می‌کند. اگر موضوع را روشن گزارش کنی، مصاحبه‌های خوب انجام بدهی و شیوه‌ی نوشتنت روشن، خلاصه و فعال باشد، نوشتن گزارش خبری آسان است.

بخش 1

بخش 1 از 2:

جمع‌آوری اطلاعات درمورد گزارش

1
تصمیم بگیر درمورد چه‌چیزی می‌خواهی بنویسی. گزارش‌های خبری درمورد اتفاقاتی هستند که در جریان هستند یا اخیراً رخ داده‌اند. مسائل، رویدادها، جرائم و تحقیقاتی که در جریان هستند، موضوعات خوبی برای گزارش هستند. دیگر روش‌های روزنامه‌‌نگاری برای معرفی افراد، مقالات مشاوره‌ای و تحلیل‌های شخصی مناسب هستند.
- از ایده‌های دیگران، به‌خصوص مقامات دولتی و نمایندگان روابط عمومی برای گزارش‌نویسی استفاده کن.^{[۱]
  X
  منبع تحقیقات}
- اخبار را بخوان تا ببینی چه اتفاقاتی در حال حاضر در جریان است. این کار باعث می‌شود ایده‌های بیشتری برای گزارش پیدا کنی.^{[۲]
  X
  منبع تحقیقات}
- سایت شهر یا کشورت را بررسی کن تا از رویدادهای محلی پیش رو باخبر شوی.
- در جلسات عمومی شهر شرکت کن تا از مسائل منطقه باخبر شوی.
- در دادگاه‌های علنی شهر شرکت کن تا اتفاقات جالب برای گزارش را پیدا کنی.
2
به صحنه برو. وقتی موضوع گزارش را پیدا کردی، به آنجا برو. شاید لازم باشد به صحنه‌ی جرم، محل کسب‌وکار، دادگاه یا محل برگزاری یک رویداد بروی. نوشتن درمورد موضوعی که در آن حضور نداری، سخت است.
- هر اتفاقی که می‌افتد و هرچیزی که می‌بینی، بنویس.
- هر سخنرانی که در رویداد انجام می‌شود ضبط کن و از آن نکته‌برداری کن. حتماً اسم سخنرانان را بنویس.
3
مصاحبه کن. اینکه با چه‌کسی مصاحبه کنی، به موضوع گزارشت بستگی دارد. برای گزارشت به نقل‌قول‌های مختلفی نیاز داری، پس سعی کن با افراد مختلفی مصاحبه کنی. افراد مناسب برای مصاحبه، برنامه‌ریزهای رویدادها، وکلا، پلیس، صاحبان کسب‌و‌کارها، داوطلبان، شرکت‌کنندگان و شاهدان هستند. اگر باید افرادی را برای مصاحبه پیدا کنی و از آن‌ها وقت بگیری، از اینترنت اطلاعاتشان را پیدا کن. می‌توانی مستقیماً با افراد حاضر در صحنه هم مصاحبه کنی که البته به موضوع گزارشت بستگی دارد.
- اگر موضوع گزارش، جنجالی یا سیاسی است،‌ حتماً با دو طرف ماجرا صحبت کن.
- نمونه‌ای از سؤالات را آماده کن اما مجبور نیستی حتماً مطابق با آن پیش بروی.^{[۳]
  X
  منبع تحقیقات}
- مصاحبه را مثل یک گفت‌وگو در نظر بگیر.^{[۴]
  X
  منبع تحقیقات}
- مصاحبه را ضبط کن.
- حتماً اسم کامل (با املای صحیح)‌ تمامی افرادی را که با آن‌ها مصاحبه می‌کنی یادداشت کن.
4
مصاحبه و گفت‌وگوهایی را که ضبط کرده‌ای بنویس. وقتی به خانه یا دفترت برگشتی، مصاحبه و تمام گفت‌وگو‌ها را بنویس. به صداهای ضبط‌‌شده گوش کن و تمام (یا حداقل بخش‌های مهم) مصاحبه را بنویس. با این کار پیداکردن اطلاعات و نقل‌قول‌ها برایت آسان‌تر می‌شود.
- حتماً نوشته‌هایت را مرور کن تا صحیح باشند. نباید از کسی نقل‌قول اشتباهی بکنی.
5
درمورد موضوع تحقیق کن. گزارش‌های خبری، درمورد وقایع جاری هستند اما بهتر است کمی درمورد موضوع تحقیق کنی. درمورد شرکت‌ها،‌ افراد یا برنامه‌های مرتبط با گزارشت تحقیق کن تا اطلاعات درست داشته باشی. طرز نگارش اسم‌ها، تاریخ‌ها و همه‌ی اطلاعاتی را که جمع‌آوری کرده‌ای دوباره چک کن تا درست باشند.

بخش 2

بخش 2 از 2:

نوشتن گزارش خبری

1
تیتر خبر را بنویس. تیتر خبر باید دقیق و واضح و فهمیدنش راحت باشد. در تیتر خبر از کلمات کلیدی موضوع استفاده کن و سعی کن ساده و واضح باشد. سعی کن از فعل‌های فعال و کوتاه در تیتر خبر استفاده کنی. تیتر خبر باید به خواننده دقیقاً بگوید خبر در چه مورد است.^{[۵]
X
منبع تحقیقات}
- تیتر باید جالب‌توجه باشد اما اغراق‌آمیز یا گمراه‌کننده نباشد.
- اگر تیتر خوبی به نظرت نمی‌رسد، می‌توانی آخر از همه تیتر را بنویسی. شاید بعد از نوشتن گزارش، نوشتن تیتر برایت راحت‌تر باشد.
- مثلاً تیتر گزارش می‌تواند "سرقت مسلحانه در بازار بزرگ تبریز" باشد.
2
نام‌ نویسنده و محل گزارش را بنویس. نام نویسنده دقیقاً زیر تیتر نوشته می‌شود. در این قسمت باید نام خودت را بنویسی و توضیح بدهی چه‌کسی هستی. محل گزارش هم جایی است که اتفاق رخ داده است. نام شهر و استان را بنویس.
- مثالی از نام نویسنده: محمد رحمانی، روزنامه‌نگار
- مثالی از محل واقعه: شیراز، فارس^{[۶]
  X
  منبع تحقیقات}
3
لید جذاب بنویس. لید خبر، پاراگراف ابتدایی گزارش یا مقاله است و معمولاً مهم‌ترین بخش خبر است. گزارش خبری جای پرحرفی و صحبت‌های ادبی نیست. به اصل مطلب اشاره کن و تا آن جایی که می‌توانی اطلاعات اساسی را در لید جای بده. لید معمولاً یک یا دو جمله است و خبر را خلاصه می‌کند؛ چه‌کسی، چه‌چیزی، کِی، کجا، چرا و چگونه، سؤالاتی هستند در لید جواب داده می‌شوند.^{[۷]
X
منبع تحقیقات}
- اسم افراد را در لید خبر نیاور (این اطلاعات را برای بخش‌های بعدی نگه دار) مگر‌ اینکه، فرد شناخته‌شده‌ای باشد (مثلاً احمدی‌نژاد).
- مثلاً: روز سه‌شنبه مردی در کرج درحال فروش خودروی دزدی در فروشگاه ماشین خود به پلیسی که خود را جای مشتری جا زده بود، دستگیر شد.
4
متن گزارش را بنویس. این بخش شامل وقایع اما با جزئیات بیشتر از لید است. از اطلاعات و مصاحبه‌های صحنه‌ی واقعه استفاده کن. گزارشت را به زبان سوم شخص و با دید بی‌طرفانه بنویس. گزارشت باید حاوی اطلاعات باشد نه نظرات.
5
در گزارش خود از نقل‌قول‌ها استفاده کن. می‌توانی از نقل‌قول‌ها برای ارائه‌ی اطلاعات در گزارشت استفاده کنی. همیشه بنویس نقل‌قول از چه‌کسی است و بعد دقیقاً حرف‌های او را بنویس. بار اولی که به فردی اشاره می‌کنی، فقط از نام خانوادگی استفاده نکن و اسم کامل او را بیاور.
- مثلاً: مریم خرسند شش سال است که مدیر تئاتر کودکان است. او می‌گوید:"‌ من عاشق بچه‌ها و علاقه‌شان به این نمایش‌ها هستم. ۷۶ کودک در این برنامه‌ها هستند که ۷ تا ۱۶ سال سن دارند."
6
همیشه منابع را معرفی کن. اگر اطلاعاتی که استفاده می‌کنی جزو اطلاعات عمومی نیست، همیشه بگو این اطلاعات را از کجا آورده‌ای. ممکن است به‌خاطر معرفی‌نکردن منبع، به دردسر بیفتی. این کار خیلی مهم است به‌خصوص اگر اطلاعاتی اشتباه باشد، معلوم می‌شود تو اطلاعات اشتباه نداده‌ای.
- مثلاً: پلیس گفت که زن با شنیدن صدای ورود سارق، در ساعت 11 شب از خانه فرار کرده.
7
از شیوه‌ی نگارش اخبار مهم استفاده کن. وقتی گزارش خبری می‌نویسی نباید شیوه‌ی نگارشت بیش از حد تشریحی باشد. فقط به وقایع اشاره کن و از جملات مفید و مختصر استفاده کن. از افعال قوی و فعال استفاده کن.
- وقتی گزارش خبری می‌نویسی، از فعل گذشته استفاده کن.
- برای بیان ایده‌های جدید، به پاراگراف بعدی برو (شاید این کار باعث بشود پاراگراف‌های یک یا دوجمله‌ای داشته باشی).