ویکیهاو مانند ویکیپدیا یک “ویکی” است. بنابراین بسیاری از مقالات ما با مشارکت افراد متعددی نوشته شدهاند. برای خلق این مقاله، 151 نفر، بعضاً ناشناس، کار کردند تا ویرایشش کنند و به مرور زمان بهبودش دهند.
در این مقاله به 24 مرجع استناد شده که در پایین صفحه لیست شدهاند.
این مقاله ۲۲٬۸۲۲بار مشاهده شده است.
هر فیلمی، چه بد و چه یک شاهکار هنری، ارزش نقد کردن را دارد. یک نقد قابل قبول باید سرگرمکننده باشد، درمورد فیلم اطلاعات بدهد و خواننده را به دیدن فیلم علاقهمند کند، درعین حال یک دید کلی از فیلم ارائه کند بدون آن که قصهی آن را لو بدهد. نقد فیلم اگر عالی نوشته شود خودش میتواند یک اثر هنری باشد. این مقاله به تو یاد میدهد چطور یک فیلم را تحلیل کنی و به ایدهی جالبی برای نوشتن نقد فیلم برسی که مثل خود فیلم سرگرمکننده باشد.
مراحل
نوشتن نقد فیلم
-
1با یک موضوع یا ایدهی متقاعدکننده دربارهی فیلم شروع کن. هدف این است که خواننده را از همان ابتدا جذب کنی. جملهی کلیدی را طوری بنویس که در خواننده نسبت به مقاله و خود فیلم حسی بهوجود بیاورد که مثلا خوب، عالی، افتضاح یا خیلی معمولی است و خواننده نتواند دست از خواندن بکشد. مثالهای زیر بعضی از این ایدهها را نشان میدهد:[۱]
- مقایسه با یک اتفاق یا فیلم مشابه: "هر روز رهبران، سیاستمدارن و متفکران از انتقام حرف میزنند، انتقام علیه گروههای مختلف، از داعش گرفته تا تیمهای ورزشی رقیب یا حزبهای سیاسی مخالف. اما اغلب آنها مثل شخصیتهای فیلمِ قراضهی آبی، هیجان سرد، نابودگر و توخالی انتقام را درست درک نمیکنند."[۲]
- خلاصهی نقد: "فیلم فارست گامپ با وجود بازی خوب تام هنکس و موسیقی عالی، به خاطر طرح اولیه و ایدهی سوال برانگیزش فیلم ضعیفی است."[۳]
- محتوا و اطلاعات پسزمینه: "فیلم پسرانگی شاید اولین فیلمی باشد که اطلاع از نحوهی ساخت آن به اندازهی خود فیلم مهم است. این فیلم در مدت ۱۲ سال با بازیگرهای ثابت ساخته شده است."[۴]
-
2در همان ابتدا نظر صریح و محکم خود را بیان کن. خواننده نباید خودش حدس بزند که تو بالاخره فیلم را دوست داری یا نه. موضع نقد را از همان اول روشن کن تا در باقی مقاله فرصت داشته باشی "ثابت کنی" که چرا اینطور فکر میکنی.[۵]
- استفاده از ستاره یا امتیاز یک تا ده یا تا صد و یا یک شکلک مثل علامت پسندیدن که در شبکههای اجتماعی استفاده میشود، سادهترین راه برای نشان دادن علاقه یا بیعلاقگی به فیلم است. بعد میتوانی دربارهی این که چرا این امتیاز و رتبه را به فیلم دادهای، مفصل بنویسی."
- فیلم فوقالعاده: "این فیلم خارقالعاده و از هر نظر موفق است. از بازیگرها و طراحی صحنه و لباس گرفته تا شوخیها، همه چیز آنقدر عالی است که میتوانی فیلم را بارها تماشا کنی."
- فیلم بد: "فیلمی است شبیه فیلم ۴۷ رونین که هر چقدر هم فیلمهای کونگفویی و کاراتهای را دوست داشته باشی، باز هم بهتر است پول، ذرت بوداده و وقتت را به خاطرش هدر ندهی." [۶]
- فیلم معمولی: "من از فیلم فانتری میانستارهای خوشم آمد؛ حتی بیشتر از آنچه که باید. ولی معنیاش این نیست که این فیلم عالی و بدون ایراد است. در نهایت به خاطرهیبت و ابهت فضا است که دیالوگهای سنگین و داستان پیچیدهی فیلم قابل تحمل میشود."[۷]
-
3نقد خود را بنویس. اینجا به ارزش یادداشت برداشتن در طول تماشای فیلم پی میبری. اگر نتوانی با منطق و دلیل نظرت را در نقدی که مینویسی منتقل کنی کسی برای کارَت ارزش قائل نمیشود.[۸]
- عالی: " رابطهی مایکل بی. جردن و اوکتاویا اسپنسر به تنهایی فیلم ایستگاه فروتوِیل را پیش میبرد. بهخصوص صحنهی زندان در اواسط فیلم که دوربین روی صورت این دو بازیگر زوم میکند و نشان میدهد چطور بازیگر میتواند با حداقل دیالوگ و فقط با نگاه و حتی ضربان رگ گردن حسی را انتقال بدهد."[۹]
- بد: بزرگترین اشکال "دنیای ژوراسیک این است که یک شخصیت زنِ درست و حسابی که در فیلم جا بیفتد ندارد و انگار که حتی خود فیلم با آن صحنهی مسخره و مصنوعیِ فرار شخصیت اصلی زن، با آن کفشهای پاشنهبلند، از دست دایناسور، بر این موضوع تأکید میکند."[۱۰]
- معمولی: فیلم برفشکن تا لحظهی آخر هم مشخص نمیکند قرار است چه نوع فیلمی باشد. تأکید بر جزئیا مثل اسلحه و نور صحنه و خطوط کف زمین در در صحنههای ضدوخورد فیلم، لزوماً نشانهی این نیست که فیلم قدرتمند است، اما بالاخره یک کم از دستمایهی اصلیاش را نشان میدهد."[۱۱]
-
4نقدنویسی فراتر از توضیح واضحات است. داستان فقط یک بخش از فیلم است و نباید بر نوشتهی تو حاکم باشد. بعضی فیلمها داستان فوقالعاده یا متقاعدکنندهای ندارند ولی این به خودی خود باعث نمیشود که فیلم اثر بدی از کار دربیاید. موارد دیگری که میتوانی روی آنها تأکید کنی از این قرار هستند:[۱۲]
- فیلمبرداری: " فیلم او با بازی واکین فینیکس، با استفاده از رنگهای قرمز و نارنجی روشن در کنار رنگهای سفید و خاکستری ملایم که به آرامی محو میشوند دنیایی غرق در نور میسازد که حس عاشقانهی بین دو قهرمان اصلی فیلم را منتقل میکند. هر صحنهی فیلم مثل یک تابلوی نقاشی است که ارزش نشستن و تماشا کردن را دارد."[۱۳]
- لحن: "با وجود تنهایی دیوانهکننده و خطر ناشی از تنها ماندن روی سیارهی مریخ، فیلمنامهی شاد فیلم مریخی حس طنز و هیجان را در هر صحنهی فیلم زنده نگه میدارد. فضا ممکن است که ترسناک و رعبآور باشد، اما لذت یک اکتشاف علمی هوش را از سر آدم میبرد." [۱۴]
- موسیقی و صدا: عدم استفاده از موسیقی در فیلم تصمیم سختی است، ولی در فیلم جایی برای پیرمردها نیست این تصمیم به خوبی جواب داده است. سکوت رازآلود صحرا که فقط با افکتهای صوتی و سروصداهای نزدیک از شکار و شکارچی شکسته میشود، بیینده را روی صندلی میخکوب میکند."[۱۵]
- بازیگری: "کیانو ریوز همیشه و درهر صحنه فوقالعاده است، اما در فیلم سرعت، چهرهی سرد و بیتفاوت او در صحنهای که تلاش دارد اتوبوس افسارگسیخته را مهار کند با حالات همبازیاش که زیر نگاه بیاحساس او به لکنت افتاده، چندان همخوانی ندارد."[۱۶]
-
5در پایان نقد فیلم به یک جمعبندی نیاز داری. پایان و نتیجهگیری نقدت را طوری بنویس که به اطلاعاتی که قبلا دادهای مرتبط باشد. یادت باشد که خواننده، نقد تو را میخواند تا دربارهی دیدن یا ندیدن فیلم تصمیم بگیرند. جملهی آخر نقد به او در این تصمیمگیری کمک میکند.[۱۷]
- عالی: "در پایان فیلم قراضهی آبی حتی شخصیتهای فیلم فهمیدهاند که دشمنی بیفایده است. اما آن حس انتقام که به پایان تلخ فیلم منتهی میشود چنان اعتیادآور است که مثل سایر دقایق فیلم، دلکندن از آن سخت است.""
- بد: "فیلم فارست گامپ مثل یک "بستهی شکلات" تکههای خوب هم دارد. اما میشد خیلی از صحنههای زیادی شیرینی که دل آدم را میزنند، پیش از نمایش فیلم و روی میز تدوین، سوا کرد و دور ریخت."
- معمولی: " فیلم پسرانگی احتمالا بدون داستان و مفهموم انقلابیاش تا این اندازه عالی از کار درنمیآمد. میتوانست حتی یک فیلم "خوب" هم نباشد.” اما قدرت فیلم در زیبایی گذر زمان و لحظات کوچک و ناممتدی از زندگی است که تنها با ۱۲ سال فیلمبرداری امکان ثبت آنها میسر میشد. قدرتی که آخرین فیلم لینکلِیتِر را تبدیل به اثری کرده که دیدن آن بر تمام علاقمندان به هنر سینما واجب است.
مطالعهی منابع
-
1اطلاعات اولیه را در مورد فیلم جمعآوری کن. میتوانی این کار را قبل یا بعد از دیدن فیلم انجام بدهی ولی حتماً قبل از نوشتن باشد، چون لازم است تا این اطلاعات را در جاهایی از متن وارد کنی. داشتن اطلاعات زیر ضروری است:[۱۸]
- عنوان فیلم و سال ساخت آن.
- نام کارگردان.
- نام بازیگران اصلی.
- ژانر فیلم.
-
2در زمان تماشای فیلم یادداشت بردار. پیش از تماشای فیلم یک دفترچهی یادداشت یا لپتاپ دم دست داشته باش. فیلم طولانی است و ممکن است به سادگی جزییات یا نکات مهم آن را فراموش کنی. یادداشت برداشتن کمک میکند تا همهی نکات را ثبت کنی و بعد بتوانی به آنها رجوع کنی.[۱۹]
- از هر چیزی که بهنظر مهم میآید، خوب یا بد، یادداشت بردار. این شامل همهچیز میشود مثلا طراحی لباس، گریم، طراحی صحنه، موسیقی و خلاصه همهچیز. این نکته را درنظر داشته باش که جزییات چطور در ادامهی فیلم دیده میشوند و در نقد تو چه معنایی میتوانند داشته باشند.
- اگر حین تماشای فیلم الگوهایی توجهات را جلب میکنند، از آنها یادداشت بردار.
- برای این که مطمئن شوی تمام نکات را یادداشت کردهای و چیزی از قلم نیفتاده، گاهی فیلم را متوقف کن و حتی اگر لازم شد به عقب برگردان.
-
3فیلم را از نظر فنی تحلیل کن. عناصر مختلف تشکیلدهندهی فیلم را بررسی کن. موقع تماشای فیلم یا بعد از پایان آن از خودت بپرس که نسبت به این عناصر فیلم چه حسی داری:[۲۰]
- کارگردانی. به این نکته دقت که کارگردان برای به تصویر کشیدن اتفاقات در طول داستان چه روشی را انتخاب کرده است. برای مثال، کندی ریتم داستان یا از قلم انداختن نکات مهم از چیزهایی هستند که به کارگردان مربوط میشوند. میتوانی آثار دیگری را که از همین کارگردان دیدهای با این فیلم مقایسه کنی و بگویی که کدام را بیشتر دوست داری.
- فیلمبرداری. در فیلمبرداری این فیلم از چه روش و تکنیکی استفاده شده است؟ چه چیدمان یا زمینهای برای ایجاد لحن خاص فیلم به کاررفته است؟
- فیلمنامه. فیلمنامه، دیالوگها و شخصیتپردازی فیلم را ارزیابی کن. آیا طرح اصلی فیلم خلاقانه و غیرقابل پیشبینی است یا ضعیف است و حوصلهی بیننده را سرمیبرد؟ آیا دیالوگها طبیعی هستند؟
- تدوین. آیا فیلم مقطع است یا بین صحنهها پیوند مناسبی وجود دارد؟ آیا صحنهها در خدمت روایت داستان فیلم هستند؟ آیا این شیوهی تدوین، دنبال کردن فیلم را دشوار کرده یا به روایت فیلم کمک کرده است؟ آیا در تدوین نماهای طولانی به کاررفته است تا بر توانایی بازیگر تأکید شود و یا نماها کوتاه هستند و ریتم تدوین سریع است تا واکنشی کلی به یک اتفاق یا دیالوگ نمایش داده شود؟ اگر از جلوههای ویژه استفاده شده است، آیا در جای درست به کاررفتهاند و طوری چیده شدهاند که اثر یکدست و یکپارچه شود؟ (این که جلوهها باورپذیر هستند یا نه در حیطهی داوری کار تدوینگر نیست، اما به هر حال آنها هستند که نماها را برای تدوین انتخاب میکنند و درنتیجه انتخاب آنها بر فیلم تأثیر دارد.)
- طراحی لباس. آیا انتخاب لباس با حال و هوای فیلم همخوانی دارد؟ آیا انتخاب لباس به لحن کلی فیلم کمک کرده یا فیلم را از یکدستی درآورده است؟
- طراحی صحنه. در نظر داشته باش که چقدر طراحی صحنه روی باقی عناصر فیلم تأثیر داشته؟ آیا چیزی به اثر اضافه کرده یا فاصله ایجاد کرده است؟ درجاهایی که فیلم در لوکیشن واقعی گرفته شده، آیا محل درست انتخاب شده است؟
- آهنگ یا موسیقی متن. آیا موسیقی با صحنهها تناسب دارد؟ زیاد است یا کم؟ بیربط و نامرتبط، جالب یا آزاردهنده است؟ موسیقی فیلم میتواند باعث موفقیت یا شکست آن شود، بهخصوص وقتی که پیام یا معنی خاصی داشته باشد.
-
4یک بار دیگر فیلم را تماشا کن. امکان ندارد که با یک بار دیدن بتوانی کل فیلم را درک کنی، بهخصوص اگر چند بار برای یادداشت برداشتن آن را قطع کرده باشی. پیش از جمعبندی نهایی، دستکم یک بار دیگر فیلم را ببین و به جزییاتی که احیاناً بار اول از چشمت افتاده دقت کن. روی نکات جدید تمرکز کن؛ مثلاً اگر بار اول در مورد بازیگران یادداشت نوشتهای، بار دوم روی فیلمبرداری متمرکز باش.
نوشتن نقد
-
1حالا بر اساس تحلیلهای قبلیات یک موضوع اصلی انتخاب کن. حالا که فیلم را به دقت بررسی کردهای، چه حرف تازه و متفاوتی برای گفتن داری. یک موضوع یا ایدهی اصلی پیدا کن و بعد با برداشتهای خودت از عناصر مختلف فیلم آن ایده و موضوع را بپرور. در همان پاراگراف اول، ایدهی اصلی را مطرح کن. با کمک همین ایدهی اولیه، کاری کن که نوشتهات از خلاصه داستان فراتر برود و وارد حیطهی نقد که فرم و قالب هنری خودش را دارد بشوی. برای این که نظراتت متقاعدکننده باشد سعی کن به این پرسشها پاسخ بدهی:[۲۱]
- آیا داستان فیلم در زمان حال اتفاق میافتد؟ شاید کارگردان به این روش خواسته مخاطبش را به گفتوگویی فراتر از فیلم دعوت کند. ببین که چطور میتوانی بین موضوع فیلم و دنیای "واقعی" ارتباط پیدا کنی.
- آیا فیلم پیامی برای بیننده دارد یا قصد دارد واکنش یا حس خاصی در او ایجاد کند؟ میتوانی در نوشتهات روی این تمرکز کنی که مثلاً فیلم در رسیدن به این هدف موفق بوده یا نه.
- آیا فیلم توانسته با تو ارتباط برقرار کند؟ میتوانی نقدی بنویسی که بر اساس دریافت احساسی و شخصی خودت باشد، بعد با اضافه کردن ماجراهای کوچکی که در همان زمینه برایت اتفاق افتاده، نوشتهات را برای خواننده جذابتر کنی.
-
2بعد از پاراگراف اول که ایدهی اصلی را در آن مطرح میکنی یک خلاصهی کوتاه از داستان فیلم بنویس. بهتر است که از همان اول یک شِمای کلی از داستان فیلم بدهی که اگر خواننده خواست فیلم را ببیند از موضوع آن اطلاع داشته باشد. در خلاصه داستان دربارهی شخصیتهای اصلی فیلم، مکان و زمان ماجرای داستان و این که گرهِ اصلی فیلم چیست اطلاعاتی به خواننده بده. اما در عین حال اصول اولیهی نقدنویسی را در نظر داشته باش: هیچوقت اطلاعات زیادی به خواننده نده. چون لذت تماشای فیلم را برایش از بین میبری![۲۲]
- وقتی دربارهی شخصیتهای اصلی فیلم مینویسی اسم بازیگر را در پرانتز کنار اسم شخصیت بنویس.
- حتماً در جایی از متن اسم کارگردان و اسم کامل فیلم را ذکر کن.
- اگر لازم میدانی جایی به طور مستقیم به چیزی در فیلم اشاره کنی که ممکن است قصهی آن را "لو بدهد"، حتما در ابتدا در این باره به خواننده هشدار بده.
-
3حالا نوبت تحلیل فیلم است. دربارهی عناصر و اتفاقاتی که نظرت را تأیید میکنند چند پاراگراف بنویس؛ مثلاً دربارهی بازیگری، کارگردانی، فیلمبرداری، طراحی صحنه و هرچیزی که بتواند خواننده را تشویق به خواندن ادامهی نقد کند.[۲۳]
- متن را واضح و صریح بنویس. بیش از حد از اصطلاحات تکنیکی استفاده نکن، ساده و قابلدرک بنویس تا خواننده را پس نزند.
- واقعیتهای فیلم را در کنار نظرات خودت برای خواننده مطرح کن. مثلاً به جای اینکه بگویی "موسیقی باروک در پسزمینهی فیلم بهشدت با فضای قرن بیستمی آن در تضاد بود." میتوانی به سادگی بگویی که "موسیقی فیلم انتخاب درستی نبود."
-
4برای نظراتی که دربارهی فیلم میدهی چند مثال بیاور. اگر موضع خاصی دربارهی فیلم داری آن را با مثالهای روشن ثابت کن. مثلاً این که صحنهها چطور اجرا شدهاند، فلان بازیگر چطور بازی کرده است، زاویهی دوربین چگونه بوده و مثالهایی از این قبیل. برای محکم کاری در ارائهی نظراتت میتوانی به دیالوگهای فیلم هم اشاره کنی. با این کار درحالیکه حسی از فیلم را به خواننده منتقل میکنی، برداشت شخصی خودت را هم ارائه میدهی.
-
5هر نوشته ماهیت خاص خود را دارد. میتوانی نقد را شبیه مقالهی رسمی دانشگاهی بنویسی، اما نوشته وقتی جذاب میشود که از درون نویسنده ریشه گرفته باشد. اگر معمولاً در نوشتن لحن طنزآمیز داری، نقد فیلم را هم با همان لحن بنویس. اما اگر لحن جدی را دوست داری، باز هم مشکلی پیش نمیآید. متنی که مینویسی بازتاب نقطهنظر و شخصیت تو است، چه از نظر زبانی که در نوشتن به کار میبری و چه از لحاظ لحن - چنین متنی حتماً برای خواننده جذابتر است.
-
6حالا دیگر وقت جمعبندی و نتیجهگیری است. طبعاً این جمعبندی در راستای همان ایدهی اولیه است، در عین حال به آن دسته از خوانندگان که قصد دیدن فیلم را دارند، اطلاعاتی هم میدهد. نتیجهگیری آخرین بخش نقد است، پس آن را طوری بنویس که برای خواننده متقاعدکننده و جذاب باشد.
ویرایش متن
-
1متن حتماً به ویرایش احتیاج دارد. بعد از این که اولین نسخه را تمام کردی، یک بار تمام متن را بخوان تا مطمئن شوی که یکدست است و ساختار درستی دارد. اگر لازم بود پاراگرافها را جابهجا کن، جملهها را حذف کن و چیزهایی به متن اضافه کن تا نواقصش را برطرف کنی. نقد را از دید یک سردبیر، دو یا سه بار دیگر بخوان تا مطمئن شوی از هر نظر ویراستاری شده و قابل چاپ است.
- از خودت بپرس آیا مطلبی که نوشتهای به ایدهای که از اول مطرح کردهای وفادار مانده است. خیلی مهم است که نتیجهگیری نهایی با ایدهای که اول ارائه دادی همخوانی داشته باشد.
- آیا در نقد جزییات لازم وجود دارد؟ اگر نه، دوباره آن را بخوان و اینجا و آنجا اطلاعاتی اضافه کن تا خواننده دریافت بهتری از فیلم به دست آورد.
- ببین نقدی که نوشتهای آنقدر جذاب هست که بتواند بهعنوان یک نوشتهی مستقل پذیرفته شود. آیا توانستهای چیز جدیدی به موضوع اضافه کنی؟ چه نکتهی تازهای در نقد تو وجود دارد که خواننده بدون خواندن نقد و تنها با دیدن فیلم نتواند متوجه آن شود؟
-
2متنی که نوشتهای به بازخوانی نیاز دارد. اطمینان حاصل کن که اطلاعاتی مثل اسامی بازیگران و تاریخها همه درست هستند. غلطهای دستوری و املایی را اصلاح کن و علائم نوشتاری غلط را تصحیح کن. یک مقالهی مرتب و بازخوانی شده از متنی که غلطهای کوچک و سهوی دارد حرفهایتر به نظر میرسد.[۲۴]
-
3حالا نوبت چاپ یا به اشتراک گذاشتن متن در شبکههای اجتماعی است. میتوانی آن را روی وبلاگ شخصیات بگذاری یا در یکی از تالارهای بحث و گفتوگو در مورد سینما به اشتراک بگذاری، آن را در صفحهی فیسبوکت پست کنی و یا برای دوستان و خانوادهات ایمیل کنی. این روزها سینما پرمخاطبترین هنر است و مثل هر هنر دیگری نظرات مخالف و موافق دارد، وسیلهای است برای ابراز نظرات شخصی و روی فرهنگ مردم تأثیر بسیار زیادی دارد. به همین خاطر هر فیلمی، چه بیسروته و چه خلاقانه و پرمحتوا، ارزش بحث و بررسی را دارد. به همین خاطر بحث و ارائهی نظر دربارهی فیلم جای قدردانی دارد.
نکات
- این نکته را در نظر داشته باش که اگر فیلمی مطابق سلیقهی تو نیست لزوماً نباید نقد بد دربارهی آن بنویسی. یک منتقد خوب به خواننده کمک میکند تا فیلمی را ببیند که آن را دوست خواهد داشت. هر کسی سلیقهی سینمایی خاص خودش را دارد، درنتیجه در مقام یک منتقد طوری بنویس که خواننده از متن تو بفهمد آیا فیلم را دوست خواهد داشت یا نه، حتی اگر خودت آن را دوست نداری.
- در نوشتهات به نظرات دیگران دربارهی فیلم اشاره کن و نظر خودت راجع به این که از فیلم خوشت آمده یا نه و دلیل آن را بگو.
- اگر فیلمی را دوست نداری با لحن بد و بیرحمانه دربارهاش ننویس. سعی کن فیلمهایی را تماشا کنی که زیاد از سلیقهی شخصیات دور نیستند.
- مواظب باش داستان فیلم را لو ندهی!
- تا میتوانی یادداشت و نقد فیلم بخوان و ببین چه چیزی باعث میشود که بعضی از آنها مفیدتر از باقی باشند. اهمیت نقد خوب همیشه در دقت به جزییات نیست و این که چقدر نظر خواننده با نویسندهی نقد همخوانی دارد، بلکه در مفید بودن آن برای خواننده است (نویسنده تا چه اندازه میتواند نظر خواننده را پیشبینی کند).
- ساختار متن بسیار مهم است. فیلم را به موضوعات مجزا تقسیم کن و به هر کدام به طور جداگانه بپرداز. نظر تو دربارهی سطح و ارزش هر یک از این بخشها میتواند در رسیدن به نتیجهگیری دقیق در پایان نقد کمک کند. مثلاً بازیگری، جلوههای ویژه و یا فیلمبرداری و اینکه هر کدام تا چه حد خوب اجرا شدهاند.
منابع
- ↑ https://twp.duke.edu/sites/twp.duke.edu/files/file-attachments/film-review-1.original.pdf
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D9%87_%D8%A2%D8%A8%DB%8C
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA_%DA%AF%D8%A7%D9%85%D9%BE
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C
- ↑ https://www.spiritofbaraka.com/how-write-a-movie-review
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%86%D9%87%D9%84_%D9%88_%D9%87%D9%81%D8%AA_%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C%D9%86_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B3)
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)
- ↑ https://www.nyfa.edu/student-resources/9-tips-for-writing-a-film-review/
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AA%E2%80%8C%D9%88%DB%8C%D9%84
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%D9%86%DB%8C%D8%A7%DB%8C_%DA%98%D9%88%D8%B1%D8%A7%D8%B3%DB%8C%DA%A9
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D8%B1%D9%81%E2%80%8C%D8%B4%DA%A9%D9%86
- ↑ https://answershark.com/writing/creating-review/how-to-write-movie-review.html
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D9%88_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%DB%B2%DB%B0%DB%B1%DB%B3)
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7_%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85)
- ↑ https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA_(%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85_%DB%B1%DB%B9%DB%B9%DB%B4)
- ↑ https://www.grammarly.com/blog/how-to-write-a-movie-review/
- ↑ https://edusson.com/blog/how-to-write-movie-review
- ↑ https://sdfilmfest.com/how-to-analyze-a-movie-step-by-step-guide-to-reviewing-films-from-a-screeners-point-of-view/
- ↑ https://courses.lumenlearning.com/introliterature/chapter/how-to-analyze-a-film/
- ↑ https://en.oxforddictionaries.com/writing-help/top-tips-for-writing-a-review
- ↑ https://writingcenter.unc.edu/tips-and-tools/summary-using-it-wisely/
- ↑ http://sourceessay.com/important-elements-of-movie-review/
- ↑ https://writingcenter.unc.edu/tips-and-tools/editing-and-proofreading/