چگونه لاستیک ماشین را عوض کنیم

به‌طور مشارکتی نوشته شده با همکاری Andrew Quinn

تا‌ حالا شده با یک لاستیک پنچر‌ کنار جاده بمانی؟‌ می‌خواهی لاستیک ماشین را بدون کمک دیگران عوض کنی؟ عوض‌کردن لاستیک کار زیاد سختی نیست و در صورت داشتن تمایل، آمادگی و کمی تلاش می‌توانی به‌راحتی انجام بدهی.

مراحل

1
یک محل صاف و امن برای عوض‌کردن لاستیک پیدا کن. سطح موردنظر باید صاف باشد تا جلوی سر‌خوردن و حرکت ماشین را بگیرد. اگر نزدیک جاده هستی تا جای که می‌توانی دور‌تر از ماشین‌های دیگر توقف کن و چراغ‌های اضطراری یا همان فلشر‌ها را روشن کن. از نگه‌داشتن ماشین روی زمین نرم یا سطح شیب‌دار‌ خودداری کن.^{[۱]
X
منبع تحقیقات}
2
ترمز‌دستی را بکش و ماشین را در وضعیت "توقف" قرار بده. اگر گیربکس ماشین معمولی است، آن را در دنده‌ یک یا دنده‌عقب قراربده.^{[۲]
X
منبع تحقیقات}
3
یک شیء سنگین (مثل سنگ، آجر، لاستیک زاپاس یا غیره) را جلوی چرخ‌های عقب و جلو قرار بده.^{[۳]
X
منبع تحقیقات}
4
جک و لاستیک زاپاس را بیرون بیاور. جک را در محل مخصوص آن و نزدیک لاستیکی که می‌خواهی عوض کنی، قرار بده. اطمینان پیدا کن جک با قسمت فلزی بدنه‌ی ماشین در تماس است.^{[۴]
X
منبع تحقیقات}
- در بعضی از ماشین‌ها یک قاب پلاستیکی در زیر ماشین قرار دارد. اگر جک را در جای درست قرار ندهی، این پلاستیک هنگام بالا‌بردن جک ترک می‌خورد. اگر از محل درست قرار‌گرفتن جک مطمئن نیستی، دفترچه‌ی راهنمای ماشین را مطالعه کن.
- در بیشتر ماشین‌های جدید که بدنه‌ی آن‌ها یک‌تکه است، یک شکاف یا علامت کوچک در پشت چرخ‌های جلو یا جلوی چرخ‌های عقب وجود دارد که جک در آنجا قرار می‌گیرد.
- در کامیون‌ها یا ماشین‌های قدیمی که یک چهار‌چوب برای قرار‌گرفتن شاسی دارند، جک را باید زیر نقاط اتصال چهار‌چوب‌ها و دقیقاً پشت چرخ جلو یا جلوی چرخ عقب قرار بدهی.
5
جک را تا جایی‌ که ماشین را نگه دارد (ولی بلند نکند) بالا‌ببر. جک باید در جای خودش در زیر خودرو ثابت و محکم باشد. مطمئن شو جک کاملاً عمود روی زمین قرار گرفته است.^{[۵]
X
منبع تحقیقات}
6
قالپاق را در بیاور و مهره‌ها را در‌خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخان تا شل شوند. مهره‌ها را کاملاً از جایشان خارج نکن. مهره‌ها را در حالی که چرخ‌ها روی زمین هستند، باز کن تا مطمئن باشی به‌جای مهره‌ها،‌ چرخ‌ را نمی‌چرخانی.^{[۶]
X
منبع تحقیقات}
- از آچار‌ چرخ چهار‌پر استاندارد یا آچار‌چرخ مخصوص خود خودرو استفاده کن. ممکن است دو سر آچار برای باز‌کردن مهره‌های متفاوت سایز‌های مختلفی داشته باشد. اگر سایز آچار درست باشد، مهره‌ها به‌راحتی و بدون اینکه چرخ‌ها بلغزند باز می‌شوند.
- سعی کن با گذاشتن دسته‌بکس و بکس هم‌سایز با مهره‌های چرخ‌ها در صندوق عقب ماشین، همیشه برای موقعیت‌های غیر‌قابل‌پیش‌بینی آماده باشی.
- ممکن است بازکردن مهره‌ها نیاز به قدرت زیادی داشته باشد. اگر قدرت کافی برای انجام این کار را نداری، می‌توانی از وزن بدنت یا ضربه‌ی پا برای وارد‌کردن فشار بیشتر به آچار استفاده کنی (در این صورت مطمئن شو فشار را درجهت صحیح - خلاف جهت عقربه‌ها ساعت وارد می‌کنی). اما در نظر داشته باش وقتی از وزن بدن یا ضربه پا برای باز‌کردن مهره‌ها استفاده می‌کنی، ممکن است به مهره‌ها آسیب برسانی زیرا در این حالت آچار به‌صورت کامل در کنترل تو نیست.
7
برای بالا‌بردن لاستیک، جک را بچرخان یا پمپ بزن. برای خارج‌کردن لاستیک پنچر‌‌شده باید جک را به‌ اندازه‌ی کافی بالا ببری تا بتوانی آن را خارج کنی و با لاستیک زاپاس عوض کنی.
- هنگام بالا‌بردن جک از ثابت‌بودن ماشین اطمینان پیدا کن. اگر در این حین هر‌گونه بی‌ثباتی را حس کردی، قبل از بالا‌بردن کامل ماشین، آن را پایین بیاور و مشکل را برطرف کن.
- اگر متوجه شدی جک به‌صورت خمیده یا با زاویه بلند می‌شود، آن را پایین بیاور و دوباره در جای خودش تنظیم کن تا مستقیم بالا برود.
- بهتر است علاوه‌ بر جک اصلی یک جک کوچک‌تر نیز در ماشین داشته باشی تا اگر جک اصلی موقع تعویض لاستیک کار نکرد، بتوانی از آن استفاده کنی. استفاده‌ی هم‌زمان از جک معمولی و جک کوچک‌ ایمنی بهتری را فراهم می‌کند و در صورت خرابی یکی از جک‌ها از بروز حادثه یا وارد‌شدن آسیب به ماشین جلوگیری می‌کند.
8
همه‌ی مهره‌ها را در بیاور. مهره‌ها را درخلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخان تا کاملاً شل شوند. این کار را برای تمام مهره‌ها انجام بده و بعد آن‌ها را به‌طور کامل خارج کن.
- اگرچه این مورد به‌ندرت پیش می‌آید ولی پیچ یا مهره‌های چرخ بعضی از ماشین‌های قدیمی مثل ماشین‌‌های شرکت کرایسلر و جی‌ام، درخلاف جهت معمول باز یا بسته می‌شوند.
9
لاستیک را از جایش خارج کن. بعد از بیرون‌آوردن لاستیک پنچر‌، آن را زیر ماشین قرار بده تا درصورت خرابی جک، ماشین روی آن بیفتد و مانع از آسیب‌‌های احتمالی شود. البته اگر جک را روی یک سطح صاف و محکم قرار داده‌ باشی احتمالاً با چنین مشکلی مواجه نمی‌شوی.
- ممکن است لاستیک پنچر‌شده در اثر زنگ‌زدگی به‌ توپی چرخ چسبیده باشد. می‌توانی از یک پتک لاستیکی برای ضربه‌زدن به نیمه‌ی داخلی تایر یا از لاستیک یدک برای ضربه‌زدن به نیمه‌ی خارجی آن استفاده کنی.
10
چرخ زاپاس را روی توپی‌ چرخ قرار بده. سوراخ‌های پیچ‌ چرخ را با سوراخ‌های توپی هم‌تراز کن و از قرار‌گرفتن صحیح چرخ روی توپی اطمینان پیدا کن؛ سپس مهره‌ها یا پیچ‌ها را سر‌ جای خودشان قرار بده.^{[۷]
X
منبع تحقیقات}
- مطمئن شو لاستیک زاپاس را از جهت درست آن نصب می‌کنی. والف چرخ باید به‌سمت بیرون ماشین قرار بگیرد.
- اگر پیچ‌ چرخ‌های ماشین از نوع بلوطی‌شکل است، می‌توانی به‌راحتی آن‌ها را وارونه ببندی. هنگام سفت‌کردن مهره‌ها یا پیچ‌ها اطمینان پیدا کن قسمت مخروطی‌ مهره رو به چرخ ماشین باشد.
11
مهره‌ها را تا جایی که به‌راحتی با دست بسته می‌شوند، سفت کن. مهره‌ها یا پیچ‌ها در ابتدای کار به‌راحتی بسته می‌شوند.
- مهره‌ها را با استفاده از آچار چرخ و با الگوی ستاره‌ای تا‌حد‌امکان سفت کن. برای اطمینان از تعادل لاستیک، مهره‌ها را تک‌تک سفت نکن. با یک الگوی ستاره‌ای ابتدا مهره‌ها را در جای خودشان قرار بده و یک دور بچرخان و بعد از اینکه مطمئن شدی لاستیک کاملاً تعادل دارد، مهره‌ها را سفت کن.
- از وارد‌آوردن فشار زیاد خودداری کن زیرا احتمال افتادن ماشین از روی جک وجود دارد. وقتی جک را پایین آوردی و ماشین روی زمین قرار گرفت، می‌توانی مهره‌ها را دوباره سفت کنی.
12
ماشین را بدون‌ اینکه وزن کامل آن روی چرخ‌ها بیفتد، پایین بیاور. مهره‌ها را تا‌حد امکان‌سفت کن.
13
ماشین را به‌طور کامل روی زمین قراربده و جک را از زیر آن خارج کن. مهره‌ها را محکم کن و قالپاق را سرجایش قرار بده.
14
لاستیک قدیمی را داخل صندوق‌عقب بگذار و نزد مکانیک ببر. بررسی کن هزینه‌ی پنچر‌گیری چقدر می‌شود. سوراخ‌های کوچک معمولاً قابل‌ترمیم هستند و هزینه‌ی پنچر‌گیری آن‌ها کمتر از ۵۰/۰۰۰ تومان است. اگر لاستیک قابل تعمیر نباشد،‌ می‌توانی یک لاستیک جدید بخری.^{[۸]
X
منبع تحقیقات}

نکات

اگر چرخ‌های ماشین قفل دارند، حتماً کلید آن را جایی نگه‌ دار که راحت پیدا کنی؛ برای تعویض لاستیک به آن احتیاج خواهی داشت.
باد لاستیک زاپاس را هر‌از‌گاهی بررسی کن تا اطمینان پیدا کنی به‌ اندازه‌ی کافی فشار هوا (PSI) داخل آن وجود دارد.
آچار چهار‌پر گشتاور، نیروی بسیار بیشتری نسبت به آچار تک‌دسته استاندارد فراهم می‌کند.
با مراحل تعویض لاستیک آشنا شو و تمرین‌های لازم را انجام بده تا برای تعویض آن هنگام شب، در کنار جاده یا هوای بارانی آماده باشی.
موقع شل‌کردن و سفت‌کردن مهره‌ها، دسته‌ی آچار‌چرخ را طوری تنظیم کن که فشار وارد بر آن به‌سمت پایین (در جهت نیروی جاذبه) باشد. با انجام این کار می‌توانی به‌جای استفاده از نیروی دست، از وزن بدنت استفاده کنی و مانع از وارد‌آمدن آسیب‌ به خودت شوی. برای وارد‌آوردن نیروی بیشتر، انتهای دسته‌ی آچار‌‌چرخ را فشار بده. همچنین می‌توانی از نیروی پا برای وارد‌کردن فشار لازم استفاده کنی ولی اطمینان پیدا کن تعادلت نسبت به ماشین حفظ شده است.
حتماً لاستیک زاپاس را با یک لاستیک جدید عوض کن زیرا لاستیک‌های زاپاس موقتی هستند و نباید از آن‌ها به‌صورت دائمی استفاده کرد. فقط در صورتی می‌توانی از لاستیک زاپاس به‌صورت دائمی استفاده کنی که با لاستیک‌های اصلی یکسان باشد و جهت چرخش لاستیک نیز در جهت صحیح باشد.
هنگام تعویض لاستیک‌ها سمت مخروطی شکل آن داخل چرخ می‌رود که باعث می‌شود چرخ‌ها درست در جای خودشان قرار بگیرند و بتوانی آن‌ها را کاملاً سفت کنی.
بعضی مواقع ممکن است چرخ به توپی بچسبد و خارج‌کردن لاستیک پنچر‌شده سخت باشد. اگر چنین اتفاقی افتاد، به یک پتک سنگین و یک تکه چوب ۲x۴ یا هر چوب دیگری با اندازه‌ی مشابه برای خارج‌کردن لاستیک نیاز خواهی داشت. جا‌به‌جایی لاستیک‌ها در طول فواصل زمانی معین مانع از بروز چنین اتفاقی هنگام تعویض لاستیک می‌شود.
اگر خودت می‌خواهی تعویض دوره‌ای لاستیک‌ها را انجام بدهی (برای مثال نصب و تعویض لاستیک‌های زمستانی، جا‌به‌جایی سالیانه‌ی چرخ‌های ماشین)، بهتر است یک جک هیدرولیکی، آچارچرخ چهار‌پر و آچارگشتاور تهیه کنی. داشتن ابزار لازم باعث می‌شود روند انجام کار سریع تر شود.
اگر از لاستیک زاپاس در جا‌به‌جایی‌های دوره‌ای چرخ‌ها استفاده نکرده‌ای، به‌صورت موقتی و مطابق نکات گفته شده در قبل از آن استفاده کن زیرا عاج این لاستیک در مقایسه با لاستیک‌های دیگر متفاوت است.

هشدارها

برای داشتن ایمنی بیشتر، بعد از قراردادن جک و قبل از درآوردن لاستیک،یک شیء مثل چوب، سنگ بزرگ و غیره را زیر ماشین قرار بده. با انجام این کار درصورت در‌رفتن جک از زیر ماشین یا تکان خوردن آن در حین درآوردن یا نصب لاستیک، ماشین حرکت نمی‌کند یا نمی‌افتد. این شیء باید نزدیک شاسی یا هر قسمت قابل‌اتکای دیگر قرار بگیرد و از چرخ مورد‌نظر دور نباشد.
هرگز از جک‌های سیلندری یا دست‌ساز استفاده نکن. ماشین سنگین است و وزن زیادی داری و اگر از ابزارهای دیگری غیر از ابزار‌های استاندارد استفاده کنی، ممکن است خودت و ماشین را در معرض خطر قرار بدهی.
مراقب اطرافت باش. اگر در یک جاده‌ی شلوغ در‌ حال رانندگی هستی،‌ مراقب ماشین‌هایی که ممکن است خیلی به‌ ماشینت نزدیک شوند باش. سالانه تعداد زیادی از افرادی که مجبور به تعویض لاستیک در کنار جاده هستند، کشته می‌شوند؛ این کار را تا موقعی که مجبور نشده‌ای انجام نده.
بیشتر لاستیک‌های زاپاس (که سایز آن‌ها کوچک است) طوری طراحی نشده‌اند که بتوانی با سرعتی بیشتر از ۸۰ کیلومتر بر ساعت رانندگی کنی. تجاوز از این سرعت می‌تواند باعث بروز مشکلاتی مثل خرابی لاستیک زاپاس شود. به‌جای‌ رانندگی با سرعت بالا، به‌آرامی و با‌احتیاط به‌سمت یک تعمیرگاه حرکت کن.
وقتی‌ ماشین فقط روی جک قرار دارد، زیر آن نرو. اگر می‌خواهی زیر ماشین کار کنی، آن را روی جک ثابت یا همان خرک قرار بده یا اگر خارج‌کردن چرخ‌ها ضروری نیست آن را روی رمپ قرار بده و زیر آن برو.