چگونه در پلوپز برنج بپزیم

به‌طور مشارکتی نوشته شده با همکاری کادر فنی ویکی‌هاو

استفاده از پلوپز یک راه ساده و کاربردی برای پخت برنج است. اغلب پلوپز‌ها برنج را بعد از پخت، گرم نگه می‌دارند. هنگام پخت برنج با پلوپز، لازم نیست مدام حواست به آن باشد چون این دستگاه یک تایمر خودکار دارد که با تمام‌شدن پخت برنج زنگ می‌زند. این مقاله به تو یاد می‌هد چگونه با استفاده از پلوپز برنج درست کنی و احتمال سوخته شدن برنج یا خراب شدن قابلمه‌ها را کاهش بدهی. اگر بعد از خواندن دستورالعمل پخت همچنان مشکل یا سوالی داشتی، می‌توانی به بخش راهنمای عیب‌یابی مراجعه کنی.

روش 1

روش 1 از 2:

پختن برنج

1
برنج را با پیمانه اندازه بگیر و داخل ظرف پلوپز بریز. ظرف یا قابلمه‌ی بعضی از پلوپز‌ها قابلیت جدا شدن دارد و در بعضی دیگر باید برنج را مستقیماً داخل پلوپز بریزی. بیشتر پلوپز‌ها یک "پیمانه" یا فنجان اندازه‌گیری برنج دارند که گنجایش آن ۳/۴ پیمانه‌ی استاندارد (۱۸۰ میلی‌لیتر) است. در صورت نبودن این پیمانه می‌توانی از یک پیمانه‌ی معمولی استفاده بکنی.
- از یک پیمانه (۲۴۰ میلی‌لیتر) برنج خام، بسته ‌به نوع برنج، حدود ۱ و ۱/۲ پیمانه (۳۶۰ میلی‌لیتر) تا سه پیمانه (۷۲۰ میلی‌لیتر) برنج پخته‌شده به دست می‌آید.^{[۱]
  X
  منبع تحقیقات} با‌توجه‌به این افزایش حجم، همیشه فضای کافی در قابلمه در نظر بگیر تا محتویات پلوپز سرریز نشود.
2
در صورت نیاز برنج را با آب بشور. بعضی‌ها ترجیح می‌دهند برنج را با آب بشورند تا آفت‌کش‌ها، علف‌کش‌ها و آلودگی‌های دیگر برنج (در‌صورت وجود) تمیز شود. بعضی از آسیاب‌های قدیمی هم هنگام آسیاب‌کردن برنج، باعث شکستن تعدادی از دانه‌های برنج می‌شوند که این دانه‌ها نشاسته‌ی اضافه در برنج آزاد می‌کنند و نشاسته‌ی اضافه هم باعث می‌شود دانه‌های برنج هنگام پخت به یکدیگر بچسبند؛ برای جلوگیری از چسبیدن دانه‌های برنج به یکدیگر باید برنج را بشوری. برای شستن برنج، آب آشامیدنی را داخل ظرف پلوپز بریز یا ظرف را زیر شیر آب بگیر. موقع اضافه‌کردن آب، برنج را هم بزن تا تمام دانه‌های برنج خیس ‌شده و در آب فرو بروند. با یک سبد آبکش، آب برنج را بگیر یا در‌ حین اینکه با دست مانع ریختن برنج می‌شوی، ظرف برنج را به‌آرامی کج کن تا آب آن خالی شود. اگر رنگ آب تغییر کرد یا دانه‌های شکسته‌ی برنج یا چیز دیگری داخل آب دیدی، برنج را دو یا سه مرتبه‌ی دیگر بشور تا آب آن شفاف و تمیز شود.
- برنج سفیدی که در بعضی از کشور‌ها مثل آمریکا فروخته می‌شود، مطابق با قانون باید با آهن، نیاسین، تیامین یا اسید فولیک غنی شده باشد؛ این ویتامین‌ها و مواد‌معدنی معمولاً با شستن برنج از بین می‌روند.
- اگر قابلمه‌ی پلوپزی که استفاده می‌کنی نچسب است، برنج را قبل از پخت، در آبکش بشور. هزینه‌ی تعویض قابلمه‌ی نچسب نسبتاً گران است.
3
آب را اندازه بگیر. در راهنما‌ی اکثر پلوپز‌ها پیشنهاد شده است که برای پختن برنج از آب سرد استفاده شود. مقدار آب لازم برای پخت بستگی به نوع برنج و مدت پخت (میزان دون بودن) آن بستگی دارد. داخل پلوپز‌ها معمولاً علامت گذاری‌هایی هست که مشخص می‌کند چه‌مقدار برنج را باید با چه مقدار آب بپزی. همچنین ممکن است روی بسته‌‌بندی برنج هم دستور‌العملی نوشته شده باشد. می‌توانی بسته به نوع برنج از پیشنهاد‌های زیر نیز استفاده کنی، اما یادت باشد که می‌توانی این مقادیر را با‌توجه‌به مقداری که می‌خواهی برنج نرم یا دون باشد، تغییر بدهی:
- برنج سفید دانه بلند: ۱ و ۳/۴ پیمانه آب به‌ازای ۱ پیمانه برنج (۴۲۰ میلی‌لیتر آب به‌ازای ۲۴۰ میلی‌لیتر برنج)
- برنج سفید دانه متوسط: ۱ و ۱/۲ پیمانه آب به‌ازای ۱ پیمانه برنج (۳۶۰ میلی‌لیتر آب به‌ازای ۲۴۰ میلی‌لیتر برنج)
- برنج سفید دانه کوتاه: ۱ و ۱/۴ پیمانه آب به‌ازای ۱ پیمانه برنج (۳۰۰ میلی‌لیتر آب به‌ازای ۲۴۰ میلی‌لیتر برنج)
- برنج قهوه‌ای: ۲ و ۱/۴ پیمانه آب به‌ازای ۱ پیمانه برنج (۵۲۰ میلی‌لیتر آب به‌ازای ۲۴۰ میلی‌لیتر برنج)
- برنج "پاربویل" یا همان نیم‌جوش (منظور برنج نیم‌پخت تهیه‌شده در خانه "نیست"): ۲ پیمانه آب به‌ازای یک پیمانه برنج
- بهتر است برنج‌های هندی مثل باسماتی یا جاسمین، بعد از پخت دون‌‌تر باشند بنابراین به آب کمتری نیاز دارند؛ به‌ازای هر پیمانه برنج، بیشتر از ۱ و ۱/۲ پیمانه آب نریز. اگر قبلاً برنج را خیسانده‌ای، نسبت آب به برنج باید ۱ به ۱ باشد. برای بهتر شدن طعم برنج می‌توانی به آن برگ بو یا دانه‌ی هل اضافه کنی.
4
در صورت تمایل، برنج را به‌مدت ۳۰ دقیقه در آب بخیسان. خیساندن برنج ضروری نیست اما بعضی‌ها برنج را می‌خیسانند تا زمان پخت آن کمتر شود. خیساندن برنج ممکن است باعث شود برنج بعد از پخت، شفته شود. برنج را با مقدار آبی که برای پخت لازم است، در دمای اتاق بخیسان و سپس از همان آب برای پخت برنج استفاده کن.
5
به برنج چاشنی اضافه کن (اختیاری). چاشنی‌ها باید قبل از شروع پخت به آب اضافه شوند تا برنج در حین پخت این چاشنی‌ها را جذب کند. خیلی‌ها ترجیح می‌دهند به برنج کمی نمک و یا روغن یا کره اضافه کنند تا خوشمزه‌تر شود. در صورت استفاده از برنج هندی شاید بد نباشد چند دانه هل یا کمی برگ بو به آن اضافه کنی.
6
دانه‌های برنج چسبیده به بدنه‌ی قابلمه را جدا کن و داخل آب بریز. با یک کفگیر چوبی یا پلاستیکی، دانه‌های برنجی را که به بدنه‌ی قابلمه چسبیده‌اند داخل آب بریز تا از سوختن آن‌ها جلوگیری شود. اگر آب یا برنج از لبه‌ی قابلمه بیرون ریخت، دیواره‌ی بیرونی قابلمه را با یک دستمال یا پارچه تمیز کن.
- در این مرحله که برنج زیر آب است، لازم نیست آن را هم بزنی. هم‌زدن برنج ممکن است باعث آزاد شدن نشاسته‌ی اضافه در آب شده و برنج شفته شود و دانه‌هایش به هم بچسبند.
7
قابلیت‌های خاص پلوپز را بررسی کن. بعضی از پلوپز‌ها فقط یک دکمه‌ی روشن/خاموش ساده دارند. بعضی دیگر تنظیماتی برای برنج سفید و قهوه‌ای یا امکان تاخیر زمان پخت تا مدت معین را دارند. بعید است در استفاده از تنظیمات ساده دچار مشکل شوی ولی بهتر است یاد بگیری که هر دکمه و گزینه چه کاری انجام می‌دهد.
8
پخت برنج را شروع کن. اگر ظرف پلوپز قابل جدا شدن است، ظرف حاوی برنج و آب را داخل پلوپز بگذار. درب پلوپز را ببند، آن را به برق وصل کن و پلوپز را روشن کن. بعد از پخته شدن برنج، پلوپز مثل تستر صدا می‌دهد. بیشتر پلوپز‌ها تا زمانی‌که آن‌ها را از برق نکشی، برنج را گرم نگه می‌دارند.
- درب پلوپز را برای بررسی برنج باز نکن. فرآیند پخت برنج در پلوپز به بخار داخل ظرف وابسته است، بنابراین اگر درب پلوپز را باز کنی، بخار داخل آن خارج می‌شود و ممکن است برنج خوب نپزد.
- وقتی‌ دمای داخل پلوپز از دمای جوش آب (۱۰۰ درجه‌ی سانتی‌گراد و ۲۱۲ درجه‌ی فارنهایت در فارنهایت در سطح دریا) بیشتر شود، پلوپز به‌صورت خودکار خاموش می‌شود؛ البته دمای پلوپز قبل از بخارشدن کامل آب داخل آن به دمای جوش آب نمی‌رسد.^{[۲]
  X
  منبع تحقیقات}
9
قبل از باز‌کردن درب پلوپز، به برنج ۱۰ تا ۱۵ دقیقه "استراحت" بده (اختیاری). انجام این کار الزامی نیست ولی معمولاً در راهنمای پلوپز‌ توصیه می‌شود و در بعضی پلوپز‌ها به‌صورت خودکار انجام می‌شود. از برق کشیدن پلوپز یا درآوردن قابلمه‌ در این حین باعث می‌شود برنج کمتری به پلوپز بچسبد.
10
برنج را هم بزن و سرو کن. وقتی‌ آب برنج کاملاً کشیده شد، برنج آماده‌ی خوردن است. با یک چنگال یا کفگیر مناسب برنج پخته‌شده را زیر‌و‌رو کن تا بخار آن خارج شود و برنج بیش از اندازه نپزد.
- اگر برنج آماده‌ی خوردن نیست، بخش عیب‌یابی را بخوان.

روش 2

روش 2 از 2:

عیب‌یابی

1
اگر برنج بعد از پخته شدن، خمیری و شفته بود، دفعه‌ی بعد آب کمتری بریز. دفعه‌ی بعدی که خواستی برنج درست کنی به‌ازای هر پیمانه برنج (۲۴۰ میلی‌لیتری)، مقدار ۱/۴ تا ۱/۲ پیمانه (معادل ۳۰ – ۶۰ میلی‌لیتر) آب کمتری بریز. این کار باعث می‌شود تا زمان پخت برنج کم شده و آب کمتری برای جذب شدن وجود داشته باشد.
2
اگر برنج نیم‌پز شده است، به آن آب کمتری اضافه کن و آن را روی اجاق بگذار. اگر برنج بیش از حد سفت یا خشک شده است، ۱/۴ پیمانه (معادل ۳۰ میلی‌لیتر) آب به آن اضافه کن و قابلمه را روی اجاق بگذار، درب قابلمه را بگذار و اجازه بده برنج چند دقیقه بپزد تا بخار کند.
- برگرداندن برنج داخل پلوپز بدون اضافه‌کردن آب کافی می‌تواند موجب سوختن برنج شود. همچنین ممکن است پلوپز اصلاً روشن نشود.
- دفعه‌ی بعد که خواستی با پلوپز برنج بپزی، قبل از روشن‌کردن پلوپز، به‌ازای هر پیمانه برنج (۲۴۰ میلی‌لیتر)، ۱/۴ – ۱/۲ پیمانه (۳۰ – ۶۰ میلی‌لیتر) بیشتر آب بریز.
3
اگر برنج اغلب می‌سوزد، بلافاصله بعد از پختن، آن را در ظرف دیگری خالی کن. اگر پلوپز سالم باشد، نباید در طول پخت برنج را بسوزاند، اما اگر در حالت "گرم نگه‌داشتن" قرار داده شود، ممکن است برنج کف و دیواره‌های پلوپز بسوزد. اگر اغلب این اتفاق می‌افتد، بلافاصله بعد از شنیدن صدای "کلیک" که به معنی اتمام زمان پخت است (یا وقتی چراغ گرم نگه‌داشتن روشن شد)، برنج را خالی کن.
- در بعضی از پلوپز‌ها می‌توانی گزینه‌ی گرم نگه‌داشتن را به‌صورت کامل خاموش کنی اما در این صورت باید برنج را زودتر مصرف کنی یا داخل یخچال بگذاری تا خطر مسمویت غذایی کمتر شود.
- در صورت اضافه‌کردن مواد دیگر به برنج، "ممکن است" آن مواد در حین پخت بسوزند. دفعه‌ی بعد، هرنوع مواد قندی یا چیزی را که ممکن است بسوزد جدا بپز.
4
راه‌حلی برای استفاده‌ی برنج شفته‌شده پیدا کن. حتی برنج شفته یا خرد‌شده هم اگر در دستور غذایی مناسبی استفاده شود، کماکان می‌تواند خوشمزه باشد.^{[۳]
X
منبع تحقیقات} اگر می‌خواهی شفته بودن برنج خیلی به‌نظر نیاید، گزینه‌های زیر را امتحان کن:
- برنج را سرخ کن تا آب اضافی آن خشک شود.
- آن را به یک دسر شیرین تبدیل کن.
- آن را برای سوپ، غذای بچه یا کوفته استفاده کن.
5
ارتفاع محل زندگیت را درنظر داشته باش. اگر در ارتفاع حدود ۹۰۰ متر یا بیشتر از سطح دریا زندگی می‌کنی ممکن است برنجی که درست می‌کنی خوب نپزد. اگر این اتفاق افتاد، به‌‌‌ازای هر پیمانه برنج، مقدار ۱/۲ تا ۱/۴ پیمانه بیشتر آب اضافه کن (۳۰ تا ۶۰ میلی‌لیتر آب به‌ازای ۲۴۰ میلی‌لیتر برنج). هر‌قدر ارتفاع بیشتر باشد، فشار هوا کمتر است و همین موضوع باعث می‌شود آب در دمای کمتری به جوش بیاید و در‌نتیجه زمان بیشتری برای پختن برنج نیاز باشد. بنابراین هر‌قدر آب بیشتری داخل پلوپز بریزی، پخت برنج طولانی‌تر خواهد شد.
- اگر نمی‌دانی که باید چقدر آب اضافه بریزی، راهنمای پلوپز را مطالعه کن. مقدار آب مورد‌نیاز با ارتفاع تغییر می‌کند.
6
فکری برای آب باقیمانده بکن. اگر بعد از اتمام پخت برنج، در پلوپز آب باقی ماند، احتمالاً پلوپز خراب است و باید تعمیر یا تعویض شود. برای برنجی که داخل پلوپز است، اگر بافت برنج خوب است، آب آن را خالی کن و برنج را سرو کن. در غیر این صورت پلوپز را دوباره روشن کن تا آب بخار شود.
7
برنج آماده است، نوش جان.

نکات

وقتی برنج پخت، از یک قاشق چوبی برای هم‌زدن و "زیر‎و‎روکردن" برنج استفاده کن تا ظرف پلوپز آسیب نبیند و داخل آن خش نیفتد. بهترین وسیله برای این کار، کفگیر پلاستیکی است که در بسته‌بندی اغلب پلوپز‌ها وجود دارد. برای جلوگیری از چسبیدن برنج به کفگیر، کفگیر را با آب سرد مرطوب کن ( این روش برای انگشتان دست هم عمل می‌کند).
پلوپز‌های دیجیتال برای پخت مقدار خیلی کم برنج مناسب‌ترند چون این پلوپز‌ها بهتر می‌توانند مقدار و وضعیت برنج را تشخیص بدهند.
اگر پلوپزی که استفاده می‌کنی از آن مدل‌هایی است که قابلمه‌ی آن قابل جدا شدن است، قبل از قرار دادن قابلمه داخل پلوپز، بخش بیرونی آن را خوب خشک کن، در غیر این صورت پلوپز خراب می‌شود.
با توجه به خواص غذایی برنج قهوه‌ای، شاید بهتر باشد مقداری برنج قهوه‌ای به مخلوط اضافه کنی. برنج قهوه‌ای کمی سفت‌تر است و نیاز به جویدن بیشتری دارد. اگر خواستی لوبیا ( لوبیای قرمز، لوبیا چیتی یا غیره) هم اضافه کنی، باید آن را قبل از اضافه‌کردن به برنج، یک شب در آب بخیسانی.

هشدارها

پلوپز را لب‌به‌لب پر نکن. ممکن است بعد از جوش‌آمدن سرریز شود و همه جا را کثیف کند.
اگر بعد از پختن برنج، پلوپز به‌صورت خودکار برنج را گرم نگه نمی‌دارد، برای جلوگیری از خراب شدن و مسمومیت برنج آن را سریعاً داخل یخچال بگذار.^{[۴]
X
منبع تحقیقات}